Tag : ศิวลึงค์

รูปแบบศิลปะ ศิวลึงค์ที่ค้นพบในแถบนครศรีธรรมราชสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ปรากฏเฉพาะรุทรภาคและติดับฐานโยนี กับกลุ่มที่ปรากฏทั้งสามภาคและแยกออกจากฐานโยนี สำหรับศิวลึงค์ที่ปรากฏในภาพนี้เป็นศิวลึงค์แบบที่สอง ซึ่งปรากฏทั้งพรหมภาค (ส่วนสี่เหลี่ยมด้านล่าง) วิษณุภาค (ส่วนแปดเหลี่ยมตรงกลาง) และรุทรภาค (ส่วนกลมด้านบน) อันแสดงถึงความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของตรีมูรติทั้งสาม

รูปแบบศิลปะ ฐานพระสยม เป็นเทวาลัยไศวนิกายซึ่งตั้งอยู่ในเมืองนครศรีธรรมราช ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือไม่ไกลนักจากพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช สร้างด้วยอิฐ ประกอบด้วยห้องครรภคฤหะขนาดเล็กซึ่งสำหรับประดิษฐานศิวลึงค์และมณฑปทางด้านหน้าสำหรับผู้บูชา ประติมานวิทยา ภายในประดิษฐานศิวลึงค์ซึ่งตั้งอยู่บนฐานโยนีทรงกลมอันเป็นรสัญลักษณ์แทนพระศิวะและพระอุมาในฐานะแห่งการไม่มีรูป อนึ่ง ฐานโยนีทรงกลมนี้เป็นลักษณะพิเศษ ไม่ปรากฏมาก่อนในศิลปะศรีวิชัยแต่กลับเป็นลักษณะปกติในศิลปะอินเดียใต้ ด้วยเหตุนี้จึงเป็นไปได้ที่ฐานดังกล่าวอาจแสดงความสัมพันธ์ทางใดทางหนึ่งกับชาวอินเดีย

ฐานโยนี สัญลักษณ์ของอวัยวะเพศหญิงซึ่งรองรับศิวลึงค์ เป็นสัญลักษณ์ที่ไม่มีรูปของพระอุมา พระผู้เป็นพลัง (ศักติ) ของพระศิวะ ฐานโยนีที่นี่มีลักษณะคล้ายธรรมชาติ เนื่องจากอยู่ในผังกลมซึ่งแตกต่างไปจากโยนีที่เอเชียอาคเนย์โยทั่วไปที่มักอยู่ในผังสี่เหลี่ยม นอกจากนี้ การสลักโดยใช้หินธรรมชาติสลักอย่างเป็นธรรมชาติ คือไม่ตกแต่งเป็นลวดบัวฐานนั้น ยังแตกต่างไปจากบานโยนีส่วนใหญ่ของเอเชียอาคเนย์อีกด้วย บานโยนีดังกล่าวจึงแสดงสถานะ “ความเป็นธรรมชาติ” มากกว่าโยนีอื่นๆอีกด้วย