รูปแบบศิลปะ
โบราณสถานวัดแก้วในปัจจุบัน เหลือเพียงส่วนฐานซ้อนลดหลั่นกัน 2 ชั้น เนื่องจากอิฐส่วนบนถูกรื้อไปสร้างกำแพงแก้วในคราวบูรณะวัดพระบรมธาตุไชยา ลักษณะผังของอาคารเป็นผังแบบกากบาท มีการทำบันไดทางขึ้นทั้งสี่ด้าน โดยบันไดทางด้านทิศตะวันออกจะเป็นทางขึ้นสู่ห้องครรภคฤหะ ฐานชั้นล่างสุดสามารถเดินประทักษิณได้โดยรอบ ลักษณะดังกล่าวอาจแสดงถึงความสัมพันธ์กับจันทิในศิลปะชวาภาคกลาง เช่น จันทิกะละสัน ซึ่งอาจเป็นอิทธิพลจากศิลปะอินเดียที่เข้ามาในเอเชียอาคเนย์ ที่แต่ละด้านของฐานตกแต่งด้วยอาคารจำลอง ปิดทับส่วนฐานบัววลัย กำหนดอายุอยู่ในช่วงราวพุทธศตวรรษที่ 14-15
ประติมานวิทยา
มีนักวิชาการบางท่านเสนอว่า วัดหลงนี้เป็นวัดที่ปรากฏในจารึกวัดเสมาเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช ที่กล่าวว่า พระเจ้ากรุงศรีวิชัยมีพระบรมราชโองการให้พระเถระนามว่าชยันตะ สร้างปราสาทอิฐ 3 หลัง เพื่อถวายให้เป็นที่ประทับแด่พระพุทธเจ้า พระโพธิสัตว์ปัทมปาณิและพระโพธิสัตว์วัชรปาณิ
